بی‌خانمانی به‌عنوان یکی از پیامد‌های همه‌گیری فقر در ایتالیا به چالشی جدی برای مردم و مسئولان این کشور تبدیل شده است؛ با وجود این، ایتالیا راه‌حل‌های اندکی برای حل‌وفصل بحران بی‌خانمانی به‌ویژه در میانه فصل سرد سال دارد.
براساس سرشماری‌های انجام‌شده در سال ۲۰۲۴ رم، پایتخت ایتالیا در سال میلادی گذشته یکی از بحران‌زده‌ترین شهرهای این کشور از جهت تعداد افراد بی‌خانمان بود.
آمار‌های موجود نشان می‌دهند که “رم”، کانون بحران بی‌خانمانی در ایتالیا است؛ منتقدان می‌گویند که گزارش‌های موجود درباره وضعیت بی‌خانمانی در رم، فقط تصویری جزئی از وضعیت واقعی است.
مدیر یک موسسه خیریه ایتالیایی به‌تازگی اعلام کرد که بی‌خانمانی جدی‌ترین مشکل رم، پایتخت ایتالیا است؛ این در حالی است که آمار‌های ارائه‌شده در این زمینه عمدتا از اعداد و ارقام واقعی کمتر هستند.
به گفته وی، این مشکل که از دهه‌ها پیش وجود داشته، هر سال بدتر شده است؛ اکنون زنگ وضعیت اضطراری درباره بی‌خانمانی به‌ویژه در رم به صدا درآمده است؛ آمار‌ها نشان می‌دهند که بیش از ۲۲ هزار نفر در رم بدون سرپناه زندگی می‌کنند.
عمده افراد بی‌خانمان در رم، مرد و از ملیت‌های ایتالیایی، رومانیایی، سومالیایی و مراکشی هستند؛ فرا رسیدن فصل سرد سال نگرانی سازمان‌ها و نهاد‌های حقوق بشری را دراره وضعیت افراد بی‌خانمان در سراسر ایتالیا و به‌صورت خاص رم افزایش داده است.
شهرهای میلان، ناپل، تورین، جنوا و فوجا در موضوع بحران بی‌خانمانی پس از رم در رده‌های بعدی قرار می‌گیرند.
داده‌های تهیه‌شده درباره بحران بی‌خانمانی در ایتالیا طی سال‌های اخیر نشان می‌دهند که این روند در حال تشدید شدن است.
در عین حال، گزارش فقر کاریتاس ،سازمان خیریه(Caritas) در سال ۲۰۲۴ نشان می‌دهد که فقر مطلق در ایتالیا به اوج جدیدی رسیده و تقریبا ۱۰ درصد جمعیت این کشور را درگیر کرده است.
گزارش یادشده نشان می‌دهد که چگونه این شرایط نه‌تنها نیاز فوری و شدید به راه‌حل‌های اقتصادی دارد، بلکه تامین عوامل دسترسی به مسکن، بهداشت و آموزش را نیز مورد تاکید قرار می‌دهد.
نمایندگان پارلمان اروپا در نوامبر ۲۰۲۴ (آبان ۱۴۰۳) با تاکید بر اینکه دسترسی به مسکن مناسب یک حق اساسی بشر است، با تصویب قطعنامه‌ای از کشور‌های عضو این اتحادیه خواستند تا سال ۲۰۲۳۰ بحران بی‌خانمانی را حل‌وفصل کنند.
بررسی‌ها و آمار‌ها تایید می‌کنند که ایتالیا در اروپا یکی از بالاترین نرخ‌های بی‌خانمانی را دارد؛ فعالان حقوق بشری می‌گویند که دولت ایتالیا برخلاف آنچه در اعلامیه جهانی حقوق بشر آمده است، اساسا بی‌خانمان‌ها را نمی‌بیند و با بی‌توجهی به بحران یادشده، جمعیت بزرگی از افراد نامرئی را به وجود آورده‌اند.
با رشد نرخ بی‌خانمانی در ایتالیا، افراد آسیب‌پذیر بیشتری در حال فرو افتادن در سیاه‌چاله بی‌خانمانی در این کشور هستند؛ این در حالی است که براساس محاسبه‌های روی کاغذ، ایتالیا یکی از کشور‌های توسعه‌یافته جهان است.
ایتالیا از نظر بی‌خانمانی در میان دیگر کشور‌های عضو اتحادیه اروپا شرایط بدتری دارد
مشکل بی‌خانمانی در ایتالیا دلایل متعددی دارد، اما افزایش هزینه‌های زندگی، تخلیه‌های اجباری، بی‌توجهی دولت به مشکل مسکن اقشار آسیب‌پذیر و بیکاری و فقر جوانان از مهم‌ترین عوامل تشدیدکننده این بحران هستند.
ایتالیا و پایتخت آن به شکل ویژه در پی تشدید بحران بی‌خانمانی در “رم”، با موجی از چالش‌ها و مشکلات جدید مواجه شده‌اند؛ افزایش جرم و جنایت، محدودیت دسترسی به خدمات اجتماعی و کاهش جذابیت گردشگری از آن جمله هستند.
اگرچه طیف گسترده‌ای از افراد و اقشار آسیب‌پذیر ازجمله افراد دارای معلولیت، کودکان، سالمندان، … به‌شدت زیر فشار بحران بی‌خانمانی در ایتالیا قرار دارند، اما پناهجویان و مهاجران را می‌توان قربانیان بزرگ این بحران خواند که به شکل قابل توجهی نادیده گرفته می‌شوند.
به‌صورت میانگین ۵۸ درصد جمعیت بی‌خانمان‌ها در ایتالیا را مهاجران و پناهجویان تشکیل می‌دهند.
