چهارمین جلسه کمیته نوآوری و کارآفرینی اتاق مشترک ایران و ایتالیا روز یک شنبه، بیست و نهم بهمن ماه سال 1402 با حضور خانمها انصاری، مشکین و آقایان یوسفی، گواهی، هاتفی، همایونی و خانم قراباغی دبیر کمیته در محل اتاق مشترک ایران و ایتالیا به ریاست آقای مهندس یوسفی برگزار شد. در این جلسه مهمان سخنران جناب آقای دکتر حامد ساجدی عضو هیأت مدیره صندوق سرمایهگذاری زیست فناوری کشور به سخنرانی در مورد موضوع «توسعه کسب و کارهای نوآورانه، رویکرد سرمایهگذاری جسورانه شرکتی و معرفی سرمایهگذاریهای خطرپذیر (CVC) » پرداختند. جلسه با سخنان نایب رئیس محترم کمیته و معرفی مختصر اعضا آغاز و سپس آقای ساجدی به معرفی خود پرداختند. ایشان با مروری بر سطوح نوآوری از حالت بنیادی تا حالت تدریجی، به این نکته اشاره داشتند که نوآوری میتواند در لایههای مختلفی اتفاق افتد و یا حتی میتواند در سطح کلان و یا خرد باشد. طبق گفتههای ایشان تعریف کلمه کارآفرینی «Entrepreneurship» به اشتباه در زبان فارسی اشتغال زایی معنی میشود، زیرا در شرایطی نیز کارآفرینیها منجر به حذف بسیاری از مشاغل و ایجاد ارزشهای بزرگ و مهم دیگری میشوند. در نگاهی به اجزای تشکیل دهنده مقوله نوآوری که شامل: اتاقهای فکر، مراکز نوآوری، شتابدهندهها و… میشود از سرمایهگذاری خطرپذیر نیز نام برده شده است. امروزه سرمایهگذاری خطرپذیر شرکتی (CVC) در میان شرکتهای کوچک و بزرگ اهمیت زیادی پیدا کرده است و شرکتهای برتر جهان از این روش سرمایهگذاری بهعنوان یک استراتژی قدرتمند برای ایجاد به نوآوری بیشتر در حوزههای مختلف استفاده میکنند. نکته قابل توجه این است که این روش سرمایهگذاری برای آن دسته از شرکتهایی که قصد رشد کسب و کار خود از مسیر نوآوری و خلاقیت را دارند بسیار مناسب میباشد، اما برای آن دسته شرکتهایی که به دنبال رشد کسبوکار خود از مسیرهای سنتی مانند قراردادهای کاری جدید و ارتقا کیفیت برای رسیدن به رشد بیشتر، هستند، میتواند کمی چالش برانگیز باشد. به همین دلیل است که مقوله CVC در کنار نوآوری در کسب و کارها مطرح می شود. آقای دکتر ساجدی در ادامه سخنرانی خود به توضیح معنی سرمایهگذاری خطرپذیر شرکتی پرداختند.
سرمایهگذاری خطرپذیر شرکتی چیست؟
سرمایهگذاری خطرپذیر شرکتی که معادلی برای عبارت Corporate Venture Capital بوده و با نامهای سرمایهگذاری ریسکپذیر شرکتی یا سرمایهگذاری جسورانه شرکتی نیز شناخته میشود، یک روش سرمایهگذاری فراگیر است که طیف گستردهای از اشکال متنوع سرمایهگذاری مربوط به یک شرکت مادر را شامل میشود. در ابتداییترین و البته شناخته شدهترین نوع سرمایهگذاری CVC، یک شرکت یا صندوق سرمایهگذاری مادر اقدام به تأمین مالی هوشمند یک بخش خصوصی میکند (که از پتانسیل بالایی برای رشد و توسعه برخوردار میباشد.)
هدف از سرمایهگذاری ریسکپذیر شرکتی چیست؟
بهطور کلی صندوقهای سرمایهگذاری خطرپذیر شرکتی با 2 هدف اصلی فرایند سرمایهگذاری را دنبال میکنند که این 2 هدف عبارتند از: 1) داشتن بازده مالی برای شرکت مادر 2) رسیدن به اهداف استراتژیک تعریف شده توسط (شرکت مادر).
در ادامه سخنران به توضیح در مورد ضرورت اهرم نمودن نوآوری برای پیشرفت درست، کاهش زیانهای سازمانهای مختلف و… ارائه کردند و همچنین در نگاهی به مزایای این نوع از سرمایهگذاری به شرح زیر پرداخت.
- سرمایهگذاران استراتژیک CVC نسبت به سرمایهگذاران خصوصی و VC حساسیت کمتری به ارزشگذاری اولیه نشان میدهند. آنها بیشتر به دنبال منافع استراتژیک بلندمدت هستند و بازگشت سرمایه برای آنان در درجه دوم اهمیت قرار دارد که همین موضوع منجر به ایجاد نوآوری خواهد شد.
- از مزایای مهم دیگر سرمایهگذاری خطرپذیر شرکتی، تأمین مالی غیرسرمایهای است. استارتاپها در صورت همکاری با شرکتهای CVC از مزایایی همچون هزینه تبلیغات مشترک، هزینههای مهندسی، جوازهای فناوری، کانالهای بازاریابی مشترک با شرکت اصلی و خدمات دیگر نیز بهرهمند میشوند.
- از آنجایی که بازگشت سرمایه، هدف جانبی سرمایهگذاران خطرپذیر شرکتی است، انگیزه اصلی اکثر سازمانهای مادر از سرمایهگذاری در شرکتهای کوچکتر، سهیم شدن در بازار جدیدی است که خارج از تواناییهای استراتژیک آنها است.
آقای دکتر ساجدی در پایان صحبتهای خود تاکید کردند: «که هدف اصلی این کار (سرمایهگذاری خطرپذیر شرکتی) مشارکت در خلق ارزشها برای تحقق رویاها و تسریع در پیشرفت انسانها در جوامع مختلف می باشد.»
در انتهای جلسه، پس از صحبتهای کوتاه و پرسش و پاسخهای حاضرین در جلسه، آقای یوسفی که ختم جلسه را در ساعت 16:20 دقیقه و با تشکر از حضور اعضا اعلام نمودند.