دولت دست راستی جدید ایتالیا به نخست وزیری جورجیا ملونی، تحت فشار بحران انرژی و برای کاهش وابستگی‌های خارجی در این زمینه بازگشت مجدد به انرژی هسته ای را در دستور کار قرار داده است.
روزنامه “هامبورگر ابند بلات” آلمان در مطلبی نوشت: چرا دولت جدید ایتالیا پس از حذف تدریجی انرژی هسته‌ای، اکنون در حال برنامه ریزی یک چرخش در سیاست انرژی است.
در ادامه این مطلب آمده است: روزهای عمر سه نیروگاه هسته‌ای که هنوز در آلمان فعال هستند به شماره افتاده است. دولت فدرال آلمان به تازگی تصمیم گرفته است که این راکتورها برای چند ماه بیشتر از برنامه اولیه به دلیل بحران انرژی ناشی از جنگ اوکراین آنلاین باقی بمانند. اما بعد از آن باید تعطیل شوند. بنابراین در حالی که آلمان در حال حذف تدریجی انرژی هسته‌ای است، این فناوری در ایتالیا که تقریباً 40 سال پیش کنار گذاشته شد در حال بازگشت است.
این نکته‌ای قابل توجه است، زیرا ایتالیا به همراه آلمان تنها کشور بزرگ اروپایی است که استفاده از انرژی هسته‌ای را متوقف کرده است. با این حال، تحت فشار بحران انرژی، ایتالیایی‌ها ناگهان به شدت از وابستگی شدید خود به برق خارج از کشور آگاه شدند. این موضوع شهروندان را به هیجان می آورد زیرا آنها به وضوح افزایش قبوض برق خود را با وجود حمایت‌های دولت احساس می‌کنند.
ایتالیا تنها 25 درصد انرژی مورد نیاز خود را تولید می‌کند و 75 درصد باقیمانده به صورت گاز، فرآورده‌های نفتی و زغال سنگ از خارج وارد می‌شود. اگرچه انرژی‌های تجدیدپذیر در سال‌های اخیر به طور قابل توجهی در این کشور گسترش یافته است، اما تولید برق سبز هنوز فرسنگ‌ها از این کشور دور است. جنگ روسیه در اوکراین اکنون به ایتالیا نشان داده است که وابستگی انرژی به کشورهای خارجی، این کشور را در معرض خطرات بالای عرضه و پویایی‌های بی ثبات و سوداگرانه قرار می دهد.
پس جای تعجب نیست که دولت جدید به رهبری جورجیا ملونی، پوپولیست دست راستی بازگشت به انرژی هسته‌ای را که ایتالیایی‌ها پس از همه پرسی در سال 1987 از آن دست کشیدند، به عنوان راه حلی برای مشکلات انرژی می بیند.
برجسته ترین حامی راه اندازی مجدد تولید هسته‌ای، ماتئو سالوینی، وزیر زیرساخت ایتالیا از حزب لگا، دومین حزب قوی در دولت ائتلافی ایتالیا است. وی در این باره گفته است: من با جدیت برای بازگشت ایتالیا به انرژی هسته‌ای تلاش خواهم کرد.
سالوینی گفت: ایتالیا می‌تواند ظرف هفت سال نیروگاه هسته‌ای داشته باشد و انرژی را با هزینه کمتری نسبت به امروز تولید کند. رئیس لگا آنقدر آشکارا از این پروژه حمایت می‌کند که حتی از ساخت یک نیروگاه هسته‌ای در زادگاهش، کلان شهر مالی و صنعتی میلان، استقبال می‌کند.
به گفته وی ایتالیا نمی‌تواند تنها کشور بزرگ جهان بدون انرژی هسته‌ای باشد. این مقام ایتالیایی گفت: ما نمی‌توانیم بدون بحث در مورد انرژی هسته‌ای در مورد حذف تدریجی گاز، بنزین و گازوئیل صحبت کنیم.
هنگامی که طرفداران محیط زیست اعتراض کردند که ایتالیا کشوری پرجمعیت است که مستعد زلزله، رانش زمین و سیل است و بهتر است در خاک آن راکتورهای هسته‌ای ساخته نشود، سالوینی پاسخ داد که 440 رآکتور هسته‌ای در سراسر جهان فعال هستند، از جمله چندین رآکتور هسته‌ای در ژاپن فعال از نظر لرزه ای و ده‌ها مورد از آنها در فرانسه، درست بالای مرز ایتالیا وجود دارد. وی اطمینان داد: رآکتورهای آخرین نسل امن ترین و پاک ترین شکل تولید انرژی هستند و این آینده است.
ژیلبرتو پیچتو فراتین، وزیر جدید محیط زیست و انرژی ایتالیا نیز با این دیدگاه موافق است. وی تاکید کرد: ایتالیا نقش پیشرو در توسعه فناوری‌های همجوشی هسته‌ای در چارچوب برنامه “یوروفیوژن” اروپا ایفا خواهد کرد.
در سال 1987، یک سال پس از فاجعه هسته‌ای چرنوبیل، ایتالیایی‌ها در یک همه پرسی به حذف تدریجی انرژی هسته‌ای رای دادند. در نتیجه، دو نیروگاه هسته‌ای که در آن زمان در حال بهره برداری بودند، در اول جولای 1990 به طور رسمی تعطیل شدند. توقف ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای جدید در این کشور که در ابتدا از سال 1987 تا 1993 اجرا می‌شد، برای مدت نامحدود تمدید شده است.
در سال 2009، سیلویو برلوسکونی، نخست وزیر وقت، اعلام کرد که می‌خواهد دوباره در انرژی هسته‌ای سرمایه گذاری کند، اما پس از فاجعه فوکوشیما، طرح خود را به حالت تعلیق درآورد. در یک همه پرسی دیگر در سال 2011، حدود 94.5 درصد از ایتالیایی‌ها به نیروگاه های هسته‌ای جدید رای منفی دادند.
مقاومت در برابر انرژی هسته‌ای در ایتالیا که پس از حادثه چرنوبیل به اوج خود رسید، اکنون تحت فشار بحران انرژی شروع به فروپاشی کرده است. به همین دلیل است که ملونی، نخست وزیر جدید ایتالیا می خواهد طرح‌های ساخت یک نیروگاه هسته ای را از سر بگیرد.
از طرفی سوسیال دموکرات‌های ایتالیا هم خواهان تسریع ساخت پایانه های LNG برای واردات گاز طبیعی مایع هستند. دو پایانه قرار است در سال 2023 در شهر بندری توسکانی “پیومبینو” و در بندر شهر آدریاتیک” راونا” افتتاح شود. به این ترتیب ایتالیا می‌خواهد وابستگی خود به واردات گاز روسیه را کاهش دهد. با این حال، انریکو لتا، رهبر این حزب اصرار دارد که LNG تنها می‌تواند یک راه حل موقت باشد. به گفته وی پایانه های LNG باید تنها برای چند سال فعال بمانند و قبل از سال 2050 برچیده شوند تا چشم انداز انتقال سبز را مختل نکنند.
