هفتمین جلسه کمیسیون گردشگری به صورت فوق العاده در تاریخ 15 اسفند 1401 راس ساعت 14 در محل اتاق مشترک ایران و ایتالیا با حضور آقای مهندس پورفلاح رئیس و خانم مهندس شهابی دبیر کل اتاق، آقای رحمانی موحد نایب رئیس کمیسیون، خانم اسلامیه، خانم سلیمانی، آقای گواهی، آقای علیزاده، آقای طاهری از اعضای اتاق و مهمانان فعال در صنعت گردشگری آقای دلاور بزرگ نیا مدیرکل سابق گردشگری استان های تهران و مازندران، آقای دکتر محمد علی فیاضی مدرس و مشاور گردشگری و دبیر سابق کمیته ملی طبیعت گردی ایران، خانم مهسا مطهر راهنمای گردشگری و دبیر سابق انجمن صنفی راهنمایان کشور، آقای حمید خلیلی پناه مشاور گردشگری و مدیرعامل آژانس هواپیمایی کریاس هفت سپهر، آقای سهند عقدایی مدیر سه آژانس مسافرتی برتر در زمینه اکوتوریسم، آقای خسروی رئیس هیات مدیره انجمن بوم‌گردی‌های استان فارس، آقای بهمن مردانلو راهنمای گردشگری و برگزار کننده تورهای عشایری در کشور و آقای فرزاد رشیدی مدرس گردشگری و معاون سابق صنایع دستی استان گیلان و دبیر کمیسیون آقای حسنی برگزار شد.

رئیس اتاق ایران و ایتالیا در ابتدای جلسه ضمن ابراز خشنودی از حضور مهمانان و برگزاری چنین جلسه ای اظهار داشتند کمیسیون گردشگری طی سالیان گذشته همواره از کمیسیون های موفق اتاق بوده که متاسفانه در شرایط شیوع ویروس کرونا و افول صنعت گردشگری در جهان با رکود مواجه گردید که بنا بر درخواست علاقمندان این رشته، قصد داریم تا با دعوت از دست‌اندرکاران و افراد صاحبنظر در حوزه گردشگری مجددا کمیسیون را فعال‌تر نماییم. از جمله فعالیت های 2 سال گذشته کمیسیون گردشگری ، برگزاری وبینار با حضور فعالان این حوزه در ایتالیا بود که به لحاظ محتوا، تبادل اطلاعات و حضور افراد حرفه‌ای در آن بسیار موفق و مفید بود. همچنین برنامه تورهای داخلی برای معرفی استان های سمنان، یزد، قزوین و … به شکل بسیار خوبی اجرا شد و هدف از این حرکت نمایش شگفتی‌ها و جاذبه‌های این استان‌ها بود که نشان می‌داد زیبایی‌های ایران تنها مختص به چند استان نمی باشد. خواهرخواندگی شهرهای ایتالیا و ایران نیز از دیگر اقدامات خوب این اتاق بود که نتایج مطلوبی را بدنبال داشت ولی متاسفانه به دلیل ساختار دولتی موجود در کشور، قادر به ادامه این فرایند نبودیم.   

آقای مهندس پورفلاح در ادامه به خاطره ای از حضور آقای مائورو کنچاتوری سفیر سابق ایتالیا در ایران در شهر قزوین اشاره کردند و افزودند با حضور این سفیر در شهر قزوین نه تنها به جاذبه های شگفت انگیز این خطه بیشتر پی بردیم بلکه این سفر منتج به ایجاد همکاری های مفید دوجانبه بین قزوین و پروجا ایتالیا شد و با توجه به علاقمندی آقای کنچاتوری به این شهر به ایشان عنوان شهروند افتخاری(کلید طلایی قزوین) نیز اهدا شد.  

ایشان ضمن ابراز امیدواری برای ایجاد بستری مناسب برای عملکرد بهتر در کمیسیون گردشگری تاکید کردند که برای هم افزایی بیشتر نیاز است از تمامی رشته های فعال در این حوزه در کمیسیون حضور داشته باشند و در وهله اول باید بدانیم که برای اداره و هدایت مطلوب کمیسیون چه کارهایی را باید انجام بدهیم. وی در همین راستا افزود مسئله آموزش و ارتقائ اطلاعات مرتبط با گردشگری باید سرلوحه امور باشد چرا که این کمیسیون نیز به سهم خود می تواند با پایه ریزی کاربردی در توسعه لبه های صنعت گردشگری کشور تاثیرگذار باشد و با توجه به تجربه همکاری های مشترک با ایتالیایی ها و ارتباط خوب اتاق مشترک ایران و ایتالیا با اتاق متناظر رم، فرایند آموزش چه به صورت آنلاین و یا حضوری می تواند به سهولت اجرا شود.  

خانم مهندس شهابی دبیرکل اتاق مشترک ایران و ایتالیا نیز در جلسه فوق العاده کمیسیون گردشگری اتاق به طور مبسوطی تجربه و فرآیند خواهرخواندگی بندر انزلی و بندر جنوای ایتالیا را تشریح و خواستار تشکیل کمیسیونی پر قدرت برای انجام برنامه های اساسی شدند.

ایشان همچنین توضیح دادند با سفر به یک استان نه تنها می توانیم ظرفیت های گردشگری آن نقطه از ایران را  معرفی بکنیم بلکه شاهد پیامدهای دیگری نیز خواهیم بود به عنوان مثال برگزاری جلسه با اتاق های بازرگانی آن استان ها و دیدار با صنعتگران و تجار، ظرفیت بزرگی را برای تعامل و همکاری ایجاد می کند.  

آقای دکتر محمد علی فیاضی دبیر سابق کمیته ملی طبیعت گردی ایران در این نشست با تشریح شرایط فعلی حوزه گردشگری ایران اظهار داشت باید تلاش بکنیم از این کمیسیون به نفع مردم کشور بهره برداری بکنیم.

وی افزود ایران و ایتالیا تشابهات بسیار زیادی دارند و همین ویژگی موجب می‌شود که بتوانیم در زمینه های مختلف بویژه معماری و تمدن، تبادل و همکاری های مشترک زیادی داشته باشیم. همچنین تمرکز و ایده گرفتن از ظرفیت های اکوتوریستی ایتالیا و سازه هایی که برای بوم گردی استفاده می کنند ما را بدون شک در توسعه گردشگری در ایران بسیار یاری خواهد داد.

آقای دکتر محمد علی فیاضی ضمن اشاره به این مهم که ارتباط دو کشور در حوزه میراث فرهنگی غنی تر از گردشگری است و کمیسیون گردشگری نیز می تواند روی این موضوع کار بکند، تاکید کرد عملیاتی کردن تفاهنامه فعالیت های فرهنگی وگردشگری میان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری جمهوری اسلامی ایران و وزارت میراث فعالیت های فرهنگی و گردشگری جمهوری ایتالیا با ده بند که به منظور تقویت روابط صمیمانه موجود میان دو کشور منعقد شده و گردشگری را عامل موثری در ترویج صلح و توسعه اقتصادی دانسته، می تواند به عنوان اولین قدم در نقشه راه کمیسیون گردشگری اتاق مدنظر قرار بگیرد.  

آقای دلاور بزرگ نیا مدیرکل سابق گردشگری استان های تهران و مازندران نیز اظهار داشت که قریب به 40 سال در بدنه دولت کار کرده و تمام عمر خود را صرف فرهنگ و هنر کرده است.

وی افزود که مشکل ما در این مملکت ندانستن نیست بلکه بخشی نتوانستن است و بخشی نخواستن، چرا که ما نتوانسته و نخواسته ایم کشور ایران را به خوبی به مردم دنیا معرفی بکنیم و بارها شاهد این بوده ام که وقتی یک گردشگر خارجی می خواهد ایران را ترک بکند بدون تردید گفته است که “ما فکر نمیکردیم ایران به این زیبایی و شگفت انگیزی باشد.”

ایشان همچنین ادامه داد متاسفانه در ساختار کشور به ایده ها و برنامه های نو، کمتر بها داده میشود و در نتیجه کارهای ریشه‌ای و اساسی در بسیاری از حوزه ها بویژه گردشگری صورت نگرفته است و هنوز این صنعت، شاکله ای ندارد که بتوان منتظر محصول آن باشیم. تلاش بخش خصوصی بسیار مقدس است اما یک سری دیدگاه ها و ساختارها باید از ریشه ترمیم و در نتیجه شاهد یک هارمونی و نبض منظم در امور جاری کشور باشیم.

 آقای دلاور بزرگ نیا رسیدن به یک فهم مشترک در حوزه گردشگری را مهم عنوان کرد و افزود برای معرفی هر چه بهتر ظرفیت های گردشگری ایران بایستی در قدم اول بازار هدف را به خوبی مورد مطالعه قرار بدهیم و رسانه های مورد نظر آنها را شناسایی و در آنها حضوری پر رنگ و کاربردی داشته باشیم.  

مدیرکل سابق گردشگری استان های تهران و مازندران در ادامه به نقاط مشترک بین ایران و ایتالیا بویژه در زمینه غذا، ادبیات، سینما و … اشاره و خاطر نشان کرد ایتالیایی ها در ادوار گذشته تا به امروز در پروژ ه ها و برنامه های توسعه زیرساخت های ایران حضوری بسیار فعال داشته اند و از نمونه کارهای قابل توجه آنها ساخت چهار بخش از سخت ترین مسیر راه آهن شمال ایران است.

وی با تاکید بر این مهم که باید فرهنگ را پیشانی حرکت حوزه گردشگری قرار دهیم اظهار داشت سال گذشته درامد شهر ونیز از گردشگری هنری 3/3 میلیارد یورو بوده است و با توجه به تجربه حضور در جشنواره دو سالانه ونیز، 8 دوره با موضوع هنر و 3 دوره با موضوع معماری، گردشگری هنری را پیشنهاد داده و از کمیسیون گردشگری اتاق خواست تا تلاش خود را معطوف به تعریف مسیری برای گردشگران خارجی برای بازدید از موزه معاصر ایران نماید چرا که این موزه، گنجینه هایی را در خود جای داده است که در هیچ جای دنیا به جز ایران نمی توانند ببینند.

آقای خسروی رئیس هیات مدیره انجمن بوم‌گردی‌های استان فارس از دیگر میهمانان این نشست تاکید کرد که مشکلات ساختاری برای جذب گردشگر در ایران بسیار زیاد است و به نظر می رسد قابل حل شدن هم نیست.

 وی تجربه حضور یک سفیر در شیراز را با اعضای حاضر در جلسه به اشتراک گذاشت و از سفیر ایتالیا و اعضای اتاق نیز دعوت کرد تا به استان فارس رفته و تور عشایری را تجربه بکنند.  

خانم مهسا مطهر دبیر سابق انجمن صنفی راهنمایان کشور نیز تاکید کرد که باید در بحث محتوا بسیار متمرکز باشیم و سعی کنیم با تولید محتوا، گردشگر خارجی را جذب کنیم.  

ایشان با توجه به وضعیت اقتصادی و وجود نیروی انسانی ارزان در کشور، ارتباط با کسب و کارهای حوزه  گردشگری در ایتالیا را پیشنهاد و این فرصت را برای صادرات خدمات نیز مغتنم دانست.

آقای بهمن مردانلو راهنمای گردشگری و برگزار کننده تورهای عشایری در کشور در این نشست ابراز کرد که ما بسیار ساده از کنار توریست ها عبور می کنیم و از ظرفیت آنها استفاده نمی‌بریم.

وی خاطره ای از آشنایی با دو توریست ایتالیایی و دریافت دعوتنامه از آنها برای حضور در فستیوال ها ی بزرگ ایتالیا را بازگو و اظهار کرد ما در تبلیغ و معرفی ظرفیت های کشور بسیار ضعیف عمل کرده ایم و معمولا اگر گردشگری به ایران می آید بنا به توصیه و تبلیغ گردشگران قبلی می‌باشد.  

آقای بهمن مردانلو ضمن اشاره به اینکه جای یک شعار در حوزه گردشگری در ایران همیشه خالی است اذعان داشت تنوع قومیتی در ایران بسیار زیاد است اما حضور آنها با لباس های محلی، غذاهای مخصوص خود و … در نمایشگاه های بین المللی بسیار کمرنگ است.  

ایشان در ادامه عنوان کرد گردشگران خارجی تمایل دارند هزینه سفر را در ابتدا پرداخت نمایند بنابراین از کمیسیون گردشگری نیز درخواست کرد ، ورود رمزارز ها و مطالعه شیوه کار آنها در تبادلات مالی در حوزه گردشگری را در دستور کار خود قرار دهد.

آقای سهند عقدایی مدیر سه آژانس مسافرتی برتر در زمینه اکوتوریسم تاکید کرد که ما نیاز داریم بدانیم استراتژیک و برنامه کلی کمیسیون گردشگری چه خواهد بود؟ چرا که ما اهل کسب و کار هستیم و با توجه به تجربه ای که داریم امیدی به تغییر در سیاست های کلان نیست و باید خودمان فرصت سازی بکنیم.

ایشان با اشاره به تجربه حرفه ای در حوزه اکوتوریسم و تاسیس اولین اکوکمپ در ایران از کمیسیون گردشگری اتاق ایران و ایتالیا خواست تا درصدد تسهیل ارتباط بین فعالان صنعت گردشگری ایران و ایتالیا باشد تا زمینه برای مذاکره و آشنایی با ظرفیت های طرفین برای انجام کارهای مشترک اساسی فراهم شود. وی همچنین در همین راستا، تعریف فم تورها به منظور درک درست ظرفیت های طرفین را از اقدامات قابل قبول عنوان کرد.  

آقای فرزاد رشیدی معاون سابق صنایع دستی استان گیلان نیز با توجه به تجربه های اجرایی در حوزه اکوتوریسم دو موضوع تور عشایر و چای گیلان را مورد تاکید قرار داد و افزود این دو مبحث هم به لحاظ گردشگری و هم به لحاظ تجاری بسیار قابل تامل و پراهمیت است.

وی با اشاره به تجربیات گذشته خاطر نشان کرد ایتالیایی ها به تور عشایر خیلی علاقمند هستند و خوشبختانه ایران برای این تور بسیار مناسب است و کمیسیون گردشگری اتاق نیز می تواند با تمرکز بر این رویداد ضمن جذب گردشگران ایتالیایی، زمینه تبادل تجربه و دانش کارشناسی را برای طرفین ایجاد بکند.  

آقای فرزاد رشیدی در ادامه یادآوری کرد که ما می توانیم از تجربه های ناموفق خود نیز درس بگیریم و از تجارب ایتالیایی‌ها در زمینه تبدیل برخی نقاط به محل گردشگری پایدار کمک بگیریم.

آقای حمید خلیلی پناه مدیرعامل آژانس هواپیمایی کریاس هفت سپهر نیز در این جلسه به عدم ورود مسافر به کشور به دلیل شرایط حاکم اشاره و پیشنهاد داد کمیسیون گردشگری می تواند با در نظر گرفتن اختلاف ارزی بر موضوع صادرات صنایع دستی با هدف بهبود فضای کسب و کار تمرکز کند همچنین این کمیسیون می تواند در صدد تدوین دستورالعملی باشد که بر اساس آن بتوان با آژانس های مسافرتی یا گردشگری کشورهایی که با ایران ارتباط خوبی دارند یا مسلمان هستند تفاهمنامه یا قراردادی برای تورهای ورودی و خروجی منعقد کرد. وی در ادامه با تاکید بر اینکه گردشگری زیارتی و سلامت در حال توسعه می باشد خاطر نشان کرد این دستوالعمل برای مسلمانان ایتالیا نیز می تواند قابل اجرا باشد.  

آقای مهندس پور فلاح رئیس اتاق ایران و ایتالیا با توجه به نقطه نظرات اعضای حاضر در جلسه، مطالعه راجع به محدودیت ها و فرصت های گردشگری در ایران و درگیر کردن سازمان های مربوطه را امری ضروری برای کمیسیون عنوان کردند و تشکیل کارگروه های تخصصی پیرامون موضوعات مطرح شده را اقدامی کارشناسی و مهم دانستند. وی همچنین با اعلام اینکه در نیمه دوم فروردین سال 1402 انتخابات جدیدی برای کمیسیون گردشگری برگزار خواهد شد خواستار عملکرد قوی و اصولی در کمیسیون برای توسعه گردشگری کشور شدند.

جلسه راس ساعت 16 خاتمه یافت.